Pensioenfonds

Een pensioenfonds is een financiële instelling die premies beheert die worden afgedragen door werknemers. Bij een pensioenfonds worden pensioenen dus eigenlijk ‘veiliggesteld’. Na pensionering keren de fondsen de bedragen uit aan de deelnemers van het fonds. Dit gaat op basis van de pensioenpremies die de werknemers gedurende hun werkzame leven hebben betaald. 

Deelnemers van een pensioenfonds

Een pensioenfonds kent verschillende deelnemers:

• Werknemers die pensioen opbouwen
• Mensen die met pensioen zijn en een uitkering ontvangen van het fonds
• Nabestaanden van deelnemers die een uitkering ontvangen

Hoe gaat een pensioenfonds te werk?

Een pensioenfonds beheert de pensioenpremies van werknemers en betaalt deze na pensionering uit. De risico’s worden gespreid door de ingelegde gelden te beleggen in aandelen, vastrentende waarden zoals obligaties maar ook in onroerend goed zoals winkelcentra.

Alle fondsen voeren een verplichte basispensioenregeling uit. Hierbij moeten zij rekening houden met allerlei wetten en regels, zoals de Pensioenwet, het Financieel Toetsingskader en de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds. De inhoud van de pensioenregeling wordt vaak besproken met vakbonden van zowel werknemer als werkgever. 

Naast een verplichte basispensioenregeling voeren veel fondsen ook vrijwillige regelingen uit. Dit mag alleen als het pensioenfonds ook een verplichte basispensioenregeling uitvoert. Eenmans-fondsen zijn namelijk niet toegestaan. 

Bovendien mag een pensioenfonds alleen activiteiten verrichten voor het uitvoeren van de pensioenovereenkomst die is overeengekomen tussen werkgever en werknemer. Er zijn echter een beperkt aantal nevenactiviteiten toegestaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het uitvoeren van een VUT-overgangsregeling. 

Verschillende soorten fondsen 

Er zijn verschillende soorten pensioenfondsen in Nederland. Deze voeren de pensioenregelingen uit voor diverse groepen, zoals werknemers in de bouw en zorg.

• Bedrijfstakpensioenfonds: opgericht om de premies van een gehele bedrijfstak te beheren, zoals de bouw, metaal en zorg.

• Ondernemingspensioenfonds: voert de pensioenregeling uit voor ondernemingen.
• Beroepspensioenfonds: beheert de premies voor een bepaalde beroepsgroep, zoals bijvoorbeeld tandartsen en notarissen.
• Algemeen pensioenfonds: diverse werkgevers kunnen zich vrijwillig bij dit fonds aansluiten. 

Grote pensioenfondsen in Nederland

Het vermogen van de Nederlandse pensioensector blijft groeien. Van dit totale vermogen is meer dan de helft afkomstig van de tien grootste Nederlandse pensioenfondsen. Dit zijn een aantal fondsen met een groot vermogen.

1. ABP

Het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds is het bedrijfstakpensioenfonds voor de overheid en het onderwijs. Dit is het grootste fonds van Nederland en behoort tevens tot een van de grootste fondsen ter wereld.

2. Zorg en Welzijn

Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) verzorgt de pensioenen voor (oud)werknemers in de zorg. Het heeft zo’n 3 miljoen aangesloten deelnemers.

3. Metaal en Techniek

Stichting Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT) is het op drie na grootste fonds van Nederland. Dit fonds beheert de premies voor alle mensen werkzaam in de sector metaal en techniek, dit zijn zo’n 1.5 miljoen werknemers. 

Veelgestelde vragen over pensioenfondsen

Wat is het verschil tussen een pensioenfonds en een verzekeraar?

Er zijn meerdere verschillen tussen pensioenfondsen en verzekeraars. Het belangrijkste verschil is het risico. Bij een fonds is het mogelijk dat het pensioen verlaagd wordt als het vermogen van het fonds te laag is. Dit risico ligt bij de deelnemer van het fonds. Bij een verzekeraar kan het pensioen niet verlaagd worden en ligt het risico bij de verzekeraar.

Heeft het pensioenakkoord invloed op het pensioenfonds?

De wet- en regelgeving als gevolg van het pensioenakkoord heeft ook invloed op de pensioenfondsen. Bijvoorbeeld de overgang naar een nieuw pensioencontract heeft impact op fondsen. In principe blijft er veel hetzelfde, maar kijk altijd goed of er voor jou iets veranderd. 

Kan een pensioenfonds de premie verhogen?

Een fonds moet genoeg vermogen hebben om de uitkeringen kunnen blijven te betalen. Als de dekkingsgraad (deze moet 100% blijven) te laag is, kan het fonds ervoor kiezen om de premie te verhogen. 

Kan een fonds de uitkering verlagen?

Een pensioenfonds kan de uitkeringen van deelnemers verlagen als het fonds te weinig vermogen heeft om uit te keren. 

Bronnen:

https://www.pensioenperspectief.nl/kernbegrippen-pensioen/pensioenfonds/

https://www.afm.nl/nl-nl/consumenten/themas/producten/pensioen/werknemerspensioen/verlagen-korten